Sinds 1 januari 2016 is de wet modernisering vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen van kracht. Als een overheid (zoals de Gemeente Nieuwegein) dezelfde activiteit uitvoert als het bedrijfsleven, was de overheid voor 2016 in het voordeel omdat ze géén vennootschapsbelasting behoefde te betalen. Sinds 2016 moeten overheden vennootschapsbelasting (vpb) betalen als ze fiscale winst maken. Om te bepalen welke activiteiten vennootschapsbelastingplichtig zijn, hanteert de fiscus 3 criteria:
- Deelname aan het economisch verkeer, d.w.z. kan de activiteit ook door een niet-overheid worden uitgevoerd.
- Structureel creëren van een overschot, d.w.z. meerdere jaren winst maken.
- Organisatie van arbeid en kapitaal, d.w.z. mensen en machines/gebouwen.
Op basis van deze criteria is in 2016 vastgesteld dat de Gemeente Nieuwegein VPB-plichtig is met haar actieve grondbeleid.
Ontwikkelingen in de jurisprudentie etc.
In eerdere jaarrekeningen is gemeld dat de belastingdienst een ander standpunt heeft dan gemeentes over de vpb-plicht van reclame-objecten in de openbare ruimte. Er zijn 4 gemeentes in Nederland die een juridische procedure zijn begonnen over dit onderwerp. Naar verwachting zal het nog enkele jaren duren, voordat een en ander is uitgeprocedeerd. Als die gemeentes in het gelijk gesteld worden, zal de gemeente Nieuwegein de betaalde VPB over de verhuur van reclame-objecten terugontvangen van de belastingdienst. Tot die tijd betaalt de gemeente VPB over deze activiteit.
Bedragen x € 1.000 | Primitieve begroting | Begroting na wijziging | Rekening | Resultaat |
|---|---|---|---|---|
Vennootschapsbelasting | 94 | -2.550 | -2.650 | 101 |
Gewijzigde grondslag in de jaarrekening inzake VPB Grondexploitaties:
Tot en met de vorige jaarrekening werd uitgegaan van de betaalde en ontvangen bedragen vennootschapsbelasting. Sinds de fiscale openingsbalans definitief is vastgesteld, kan een redelijke inschatting gemaakt worden van de vpb-last die betrekking heeft op het boekjaar. De gemeente is in vooroverleg met de belastingdienst over de herziening GREX City 2018 en 2019. Begin 2016, bij de vpb-openingsbalans, werd voor GREX City een klein positief fiscaal resultaat verwacht. In 2018 en 2019 heeft de Raad besloten over een gewijzigd uitvoering van GREX City. Daarmee werd – voor de vpb - het te verwachten resultaat fors negatief. Omdat het gaat om ‘jonge’ wet- en regelgeving, is het nog niet duidelijk hoe dit fiscaal te verwerken. De vpb-wet is primair geschreven voor het bedrijfsleven. Het vooroverleg over de herziening GREX City 2018 en 2019 kon pas starten nádat het eerdere overleg over de fiscale openingsbalans was afgerond. Vooroverleg met de belastingdienst betekent dat er geen standpunten worden ingenomen. Maar dat partijen – op basis van vragen en antwoorden – zo mogelijk tot overeenstemming komen. Omdat de gemeente nog in vooroverleg is met de belastingdienst is geen betrouwbare inschatting te maken van het recht op verliescompensatie krachtens de Wet op de vennootschapsbelasting 1969.
Wel hebben we op basis van deze constatering de reeds in afgelopen boekjaren betaalde VPB gecorrigeerd: € 2.650.000. In de jaarrekening 2023 is daarmee € 0 opgenomen aan vpb-last.
Van het gerealiseerde bedrag is het grootste deel € 2.385.000 terug gevloeid naar de reserve grondbedrijf. Het verschil tussen begroting en realisatie, € 101.000, had betrekking op de overige vpb-plichtige activiteiten binnen de algemene dienst. De fiscale winst op die activiteiten valt daarmee weg tegen het fiscale verlies op actieve grondexploitaties.